تصور کنید در یک اتوبان گسترده در دل شب رانندگی می کنید، یا در یک محوطه صنعتی وسیع مشغول کار هستید؛ چیزی که امنیت و کارایی این فضاها را تضمین می کند، نورپردازی اصولی و استاندارد است. برج‌های نوری، سازه‌هایی بلند و قدرتمند، نقش کلیدی در روشنایی فضاهای بزرگ دارند، اما آیا تا به حال فکر کرده‌اید که پشت این سازه‌های غول‌پیکر چه محاسبات و استانداردهایی نهفته است؟ از انتخاب مواد مقاوم گرفته تا طراحی مهندسی برای مقابله با بادهای شدید و زلزله، هر جزئی از برج نوری بر اساس ضوابط دقیق و اصول مهندسی ساخته می شود. رعایت این استانداردها نه تنها طول عمر سازه را افزایش می دهد، بلکه مصرف انرژی را بهینه کرده و ایمنی محیط را تضمین می کند. ما در این مقاله قصد داریم استانداردهای لازم در طراحی و ساخت برج نوری را مورد بررسی قرار دهیم تا شما با این استانداردها آشنا شوید و انتخابی صحیح داشته باشید.
استانداردهای لازم در طراحی و ساخت برج نوری چه چیزهایی هستند؟
همان طور که واقف هستید برای طراحی و ساخت برج های نوری، یک سری استاندارد و اصول وجود دارد که باید آن ها را در نظر گرفت. درحقیقت اگر در طراحی و ساخت برج نوری این اصول در نظر گرفته نشود، برج نوری ساخته شده کارایی لازم را نخواهد داشت. استانداردهای لازم در طراحی و ساخت برج نوری به شرح زیر می باشد:
- بارهای وارد بر برج نوری: یکی از مهم ترین مسائلی که به عنوان استانداردهای لازم در طراحی و ساخت برج نوری در نظر گرفته می شود، بارهای وارد بر برج نوری می باشد. بارها در حالت های مختلفی می باشد که باید تمامی آن ها را در نظر گرفت. مثلا بارهای زنده شامل وزن قطعات متحرک مانند سیستم بالابر، کابل‌ها و پروژکتورها می باشد، بارهای مرده شامل وزن خود برج، سکوی نصب، پروژکتورها و سایر تجهیزات ثابت می باشد، بارهای مربوط به باد که طبق استاندارد ASCE 7-16 و IEC 61400-2، شدت باد و شرایط محیطی در طراحی لحاظ می شود و بارهای لرزه ای که باید در مناطق زلزله‌خیز، استاندارد ASTM E580 و آیین نامه‌های محلی زلزله رعایت شود.
- شدت روشنایی و توزیع نور: در این بخش باید مواردی همچون استانداردهای IES RP-8 و EN 13201 برای توزیع نور در جاده‌ها و مناطق عمومی، رعایت حداقل 20 تا 50 لوکس برای مناطق عمومی و تا 100 لوکس برای مناطق صنعتی و استفاده از پروژکتورهای LED با استاندارد IP66 برای مقاومت در برابر نفوذ آب و گردوغبار در نظر گرفته شود.
- مواد اولیه و مقاومت سازه: از دیگر مواردی که در استانداردهای لازم در طراحی و ساخت برج نوری باید در نظر گرفت؛ نوع مواد اولیه و مقاومت سازه می باشد که در انواع مختلفی هستند. مثلا مواد اولیه ای همچون فولاد سازه ای که در آن از فولاد گالوانیزه گرم مطابق ASTM A123 برای افزایش مقاومت در برابر خوردگی استفاده می شود. ضخامت ورق فولاد مورد دیگری است که باید در نظر گرفت. درواقع ضخامت ورق فولاد بسته به ارتفاع برج و شرایط آب وهوایی، معمولاً بین 3 تا 12 میلی‌متر انتخاب می‌شود. مورد دیگر رعایت کردن استانداردهای مربوط به اتصالات جوشی و پیچ و مهره‌ای می باشد که جوشکاری باید مطابق استاندارد AWS D1.1 باشد.
- راندمان انرژی و کاهش آلودگی نوری: مسائلی که در این بخش باید در نظر گرفت شامل استفاده از درایورهای الکترونیکی استاندارد برای کاهش مصرف انرژی، کاهش آلودگی نوری مطابق استاندارد Dark-Sky و IES TM-15 و دقت به زاویه مناسب پروژکتورها جهت جلوگیری از خیرگی (Glare) می باشد.
- سیستم ارتینگ و حفاظت در برابر صاعقه: در این بخش با استفاده از چاه ارت با مقاومت کمتر از 5 اهم مطابق استاندارد IEC 62305 و نصب صاعقه‌گیر استاندارد طبق NFPA 780 از برج های نوری در مقابل صاعقه محافظت می شود.
- سیستم بالابر و تعمیرات: از موارد مهم دیگری که در استانداردهای لازم در طراحی و ساخت برج نوری باید در نظر گرفت؛ تعبیه سیستم های بالابر مناسب برای انجام تعمیرات می باشد. درواقع در سیستم وینچ و کابل‌ها طراحی باید مطابق استاندارد EN 13157 باشد و هم چنین امکان تعمیر و تعویض قطعات و طراحی دسترسی ایمن به لامپ‌ها و تجهیزات باید محیا باشد.
- مقاوم سازی در برابر شرایط جوی: مقاوم سازی در برابر شرایط جوی از استانداردهای مربوط به زیست محیطی می باشد که باید پوشش گالوانیزه مطابق ASTM A153 برای جلوگیری از زنگ‌زدگی باشد و هم چنین در برج های نوری باید از رنگ‌های مقاوم در برابر UV در شرایط آب وهوایی سخت استفاده کرد.
- بازیافت و پایداری محیطی: در این بخش با استفاده از مواد قابل بازیافت در پروژکتورها و کاهش انتشار کربن، به بازیافت و پایداری محیطی برج های نوری کمک می شود.
مشخصات برج های نوری استاندارد
حال که با استانداردهای لازم در طراحی و ساخت برج نوری آشنا شدید لازم می بینیم در این بخش خلاصه ای از مشخصات برج های نوری استاندارد را شرح دهیم. برج های نوری استاندارد شامل مشخصات زیر می باشد:
- ارتفاع مناسب: ارتفاع برج های نوری استاندارد باید با توجه به محیطی که مورد استفاده قرار می گیرد، متغیر باشد. مثلا برج‌های 9 تا 18 متری برای پارک‌ها و محوطه‌های کوچک، برج‌های 20 تا 30 متری برای استادیوم‌ها، کارخانه‌ها و جاده‌ها و برج‌های 35 تا 50 متری برای بنادر، میادین بزرگ و فرودگاه‌ها در نظر گرفته می شود.
- قطر و ضخامت بدنه: ضخامت ورق فولادی بین 3 تا 12 میلی‌متر بسته به ارتفاع و شرایط محیطی در نظر گرفته می شود.
- جنس بدنه: برج های نوری استاندارد باید دارای پوشش ضدخوردگی و رنگ‌های مقاوم در برابر اشعه UV برای مناطق با رطوبت بالا باشند.
- طراحی مقاوم در برابر شرایط جوی: برج نوری استاندارد باید دارای مقاومت در برابر بادهای تا 140 کیلومتر بر ساعت طبق استاندارد ASCE 7-16 باشد.
